Hai poucos dias fíxose pública, a través da prensa, a morte dunha muller de 74 anos ingresada en Lugo no Hospital Universitario Lucus Augusti (HULA) na planta de cirurxía vascular. Según declaracións do seu neto, el mesmo avisara 24 horas antes que a súa familiar lle comunicara a súa intención de morrer, o que finalmente se produciu por precipitación a un patio interior do Hospital. Tamén comentara cómo notaba animicamente á súa avoa, por mor da súa situación de saúde e outras circunstancias persoais.

O neto quéixase de falta de información e de explicación formal por parte dos responsables do Hospital, que non se lle deixou ver o corpo da falecida e valorando todo o ocorrido como efecto dunha neglixencia.

Na información que destaca a prensa recórdase que ocorreron anteriormente outros sucesos similares nese Hospital.

Lamentamos profundamente as circunstancias do falecemento.

Tal e como coñecemos por ocasións anteriores, cando hai unha queixa/denuncia sobre unha situación asistencial, a Institución Sanitaria mostrará as súas condolencias á familia e valorará os feitos ocorridos como inevitables (reforzando o mito da impredecibilidade xeneralizada do suicidio). Tamén realizarán unha louvanza dos profesionais, no seu enésimo intento de agochar detrás deles as insuficiencias de dotacións e funcionamento do Hospital.

E así está a ser: mal que ben, a situación asistencial e de trato aos pacientes non está peor porque os profesionais palían co seu esforzo e dispoñibilidade a carencia de recursos e a incapacidade de non poucos dos seus directivos (e, de novo, facémonos eco aquí do agradecemento expresado polo familiar da paciente falecida).

Pero debemos salientar que as plantillas profesionais son insuficientes e por debaixo dos estándares necesarios para garantir a adecuada calidade asistencial (da que a seguridade dos pacientes é unha das súas compoñentes): a atención psiquiátrica e psicolóxica especializada a pacientes hospitalizados/as no conxunto do HULA está por debaixo de mínimos, a dotación dos dispositivos de saúde mental da área é escasa e a cobertura de baixas e substitucións en diferentes servizos e especialidades non se está a realizar.

Tamén é destacable a carencia dun programa de prevención do suicidio no Hospital do que, a pesar da propaganda realizada pola Consellería de Sanidade e o SERGAS en relación a este tema, non se ten noticias nin tan sequera da súa elaboración. Non se aplican procedementos de actuación ante pacientes con risco de suicidio e os que existen só se empregan nas unidades de hospitalización psiquiátrica, cando sabemos que o suicidio non está restrinxido ás persoas diagnosticadas cunha enfermidade mental.

Pero o colmo acádase cando polos responsables xerenciais e asistenciais non se acolle aos familiares e achegados/as co coidado que necesitan, conforme ao indicado na atención en mortes por suicidio, para a posvención en superviventes (que comenza por informarlles adecuadamente e facilitarlles o contacto e coñecemento dos feitos acontecidos, recoñecéndose as insuficiencias asistenciais que poideran terse producido na prestación dun servizo público).

Todo esto explicita a falta de concreción do Plan de Prevención do Suicidio en Galicia, aprobado, publicado e publicitado polo SERGAS en setembro de 2017, e que desenvolve as liñas estratéxicas en planificación, formación, detección, prevención, intervención e posvención.

Debe recoñecerse que o ocorrido constitúe en si mesmo o expoñente do fracaso na prevención do suicidio en tódalas suas fases, e cómpre xa:

• Proporcionar a información e atención aos familiares, incluíndo as desculpas e reparacións oportunas.

• Analizar o ocorrido, dende a súa consideración como evento centinela, para obter coñecemento que oriente as accións necesarias para evitar a súa repetición no futuro.

• Dotar ao hospital dun programa de prevención no que se especifiquen actuacións para a humanización da institución e de coidado psicolóxico ás persoas ingresadas nos diferentes servizos, protocolos de actuación nos mesmos e accións de sensibilización, información e formación do persoal sanitario.

• Dotar adecuadamente cos profesionais necesarios os dispositivos de atención psiquiátrica e de psicoloxía clínica do HULA para garantir as atencións especializadas ás que teñen dereito as persoas ingresadas en todos os servizos do Hospital.

• Presentar polos servizos, e en especial polo responsable da atención á saúde mental, a estimación de dotacións adecuada para proporcionar unha atención sanitaria á súa poboación de referencia, que responda ás súas necesidades e sexa acorde cos coñecementos e capacitacións profesionais actuais.